| مباني ژئوفيزيك كاربردي: شامل روشهاي لرزهنگاري ژئوالكتريك (مقاومت الكتريكي و الكترومغناطيس)، گراني سنجي مغناطيس سنجي، چاه پيماني | |||||
| موضوع: | |||||
| |||||
| پديدآورنده: | |||||
| |||||
| ناشر: | |||||
| 620 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 6 -98-6653-964-978 | |||||
| 978-964-6653-98-6 | |||||
| تاريخ نشر:04/04/91 | |||||
قيمت پشت جلد :140000 ريال |
روش های ژئوفیزیکی کاربرد روزافزونی در مسائل زیست محیطی از جمله آشکارسازی حفره های زیر زمینی، ارزیابی احتمال نشت رادون، تعیین محدوده گسترش آب های آلوده در مجاورت دامپ های باطله، آشکارسازی شکستگی های پر خطر و نواحی ضعیف در سنگ بستر و غیره دارد. با این وجود، داده های ژئوفیزیکی همیشه با استفاده از اطلاعات حفاری، زمین شناسی، هیدروژئولوژی و سایر اطلاعات موجود تکمیل می شوند. چنین ترکیبی باعث هم سنجی مستقیم ژئوفیزیک با شرایط خاص یک منطقه و فراهم شدن اطلاعات کافی برای حل مشکلات می شود. در سال های اخیر، روش های ژئوفیزیکی الکتریکی به طور موفقیت آمیزی برای تشخیش و بررسی خصوصیات مختلف آلودگی خاک و آب های زیرزمینی و نیز تعیین محل بهینه حفر چاه های حفاری برای نمونه گیری مستقیم از خاک و آب های زیرزمینی در یک منطقه آلوده، استفاده کرد. کاربرد روش های مختلف ژئوفیزیکی همراه با اطلاعات زمین شناسی، هیدروژئولوژی، محیط زیست، زمین آمار و سایر علوم مربوطه، روش کاملی است که باعث افزایش کیفیت و دقت بررسی ها می شود. علاوه بر این، کاربرد روش های غیر تهاجمی ژئوفیزیک باعث کاهش آسیب به منطقه و از طرف دیگر، کاهش زمان و هزینه یررسی ها می شود.
ژئوالکتریک یکی از بخشهای کاربردی دانش ژئوفیزیک محسوب میشود و امروزه مهمترین کاربرد روشهای آن در اکتشاف آب می باشد.
به طور کلی روش های الکتریکی به دو دسته ی کلی تقسیم می شوند:
الف) روش های الکتریکی طبیعی
۱) روش پتانسیل خودزا self potential یا روش SP
۲) روش جریان های تلوریک Telluric current method یا روش TC
۳) روش مگنتوتلوریک Magneto telluric method یا روش MT
ب) روش های الکتریکی مصنوعی
1) روش مقاومت ویژه ی الکتریکی Resistivity method
2) روش الکترومغناطیسی Electromagnetic method یا روش EM
3) روش قطبش القایی Induced polarization method یا روش IP
4) روش چاه پیمایی Wellogin method
در همه ی این موارد هدف آشکارسازی اثرات سطحی ( اندازه گیری روی سطح زمین) حاصل از عبور جریان یا میدان الکتریکی در داخل زمین می باشد. یعنی اگر میدان یا جریان الکتریکی از زمین عبور کند، چگونه مي توان با دستگاه هايي در سطح زمين اين اثرات را آشكار كرد.
در گروه هاي طبيعي از جريان ها يا ميدان هاي طبيعي استفاده مي شود. يعني اين ها خود به خود وجود دارند و به زمين تزريق نشده اند.
از رفتارهاي اين جريان ها و ميدان ها در برخورد به ناپيوستگي هاي درون زمين براي اكتشافات استفاده مي شود.
در روش هاي الكتريكي مصنوعي جريان يا ميدان به زمين تزريق مي شود، و دوباره رفتار آنها را در برخورد با ناپيوستگي ها بررسي مي كنيم.
محدوده ی عمق موثر روشهاي الكتريكي
۱) عمق كم(كمتر از ۱۰۰ متر)......... روش SP
۲) عمق متوسط(تا حدود یک کیلومتر)......... روش های مقاومت ویژه و IP و TC
۳) عمق زیاد( تا پوسته ی زمین)........... روش های MT و چاه پیمایی
پتانسیل های خود زا( یا فعالیت های الکتروشیمیایی)
در این گونه موارد یک فعالیت شیمیایی رخ می دهد و به یک فعالیت الکتریکی تبدیل می شود در نتیجه جریان الکتریکی ویا اختلاف پتانسیل به وجود می آید. برای به وجود آمدن چنین فعالیتی وجود یک کانی و یک الکترولیت( محلول) لازم است